Anh em thần Rét [Truyện đọc lớp 4, 1989]

Câu chuyện Anh em thần Rét

Anh em thần Rét là câu chuyện ý nghĩa của Lev Tolstoy, có ý đề cao sức mạnh của người lao động, giúp họ vượt qua điều kiện khắc nghiệt của thiên nhiên.

1. Trò đùa của hai anh em thần Rét

Hai anh em thần Rét, Rét Mũi Đỏ và Rét Mũi Xanh, dạo chơi trong một vùng đồng bằng mênh mông. Họ nhảy nhót từ chân mây này tới chân mây kia và vung vẩy thoải mái đôi cánh tay giá lạnh. Mãi rồi cũng chán, họ nảy ra một kiểu đùa vui mới, đó là tìm cách làm tê cóng con người. Muốn gặp được con người, hai anh em đưa nhau vào rừng. Ở đó kể ra cũng có hơi chật hẹp nhưng cũng vui hơn. Họ sẽ chờ và chắc chắn sẽ gặp được điều thú vị. Họ chạy, họ nhảy trên con đường qua rừng, đánh gãy cả những cành thông, phủ một lớp băng cứng lên các bãi cỏ.

Đột nhiên, họ nghe thấy ở một phía đường có tiếng chuông nhỏ rung lên leng keng và từ phía kia lại có tiếng lục lạc vọng lại lọc cọc. Tiếng chuông báo hiệu một vị quý tộc ^[1] sắp đi qua, còn tiếng lục lạc kia là của một bác nông dân nghèo.

Hai anh em thần Rét bàn nhau xem ai sẽ làm cho kẻ nào bị tê cóng.

Rét Mũi Xanh là em, được chọn trước. Không nghĩ ngợi lâu, Rét Mũi Xanh chọn bác nông dân nghèo, tin chắc mình thừa sức làm cho bác ta tê cóng. Bác ta vác rìu đi đẵn cây; áo ngoài đã cũ, vá đụp vá chằng, mũ bịt đầu thì thủng lỗ chỗ, dưới chân chỉ có đôi giày vải đã sờn. Còn vị quý tộc kia thì thần Rét Mũi Đỏ là anh tài giỏi hơn: ông ta mang áo khoác ngoài bằng da lông chồn, ủng thì bằng da chó sói. Rét Mũi Xanh tự xét không thể nào đọ sức với ông ta được.

Rét Mũi Đỏ mỉm cười:

– Chú em, chú em còn trẻ người non dạ ^[2] lắm! Nhưng thôi, ta cứ làm theo ý chú. Chú cứ đi theo bác nông dân nghèo, còn tôi xin nhận vị quý tộc. Chiều nay chúng ta sẽ gặp nhau. Chúng ta sẽ biết là ai trong hai ta đã gặp phải nhiều khó khăn hơn.

2. Bài học ý nghĩa từ trò đùa tai ác

Mặt trời lặn, hai anh em thần Rét gặp lại nhau ở giữa cánh đồng trống trải. Họ hỏi nhau về những công trạng đã lập được trong ngày.

Rét Mũi Xanh nói:

– À, anh trai, em nghĩ rằng anh đã phải vất vả nhiều với vị quý tộc và em sợ rằng anh chẳng đạt được kết quả đáng kể, bởi vì chẳng dễ gì mà tóm được ông ta!
Rét Mũi Đỏ cười phá lên:

– Ôi, chú em Rét Mũi Xanh! Chú em còn trẻ và đơn giản thật! Ta đã làm cho vị quý tộc tê cóng đến nỗi hắn đang còn phải sưới ấm hơn một tiếng đồng hồ nữa kia!

– Vậy thế áo khoác da lông chồn của ông ta? Và mũ trùm đầu với đôi ủng da chó sói của ông ta để đâu?

– Chẳng được việc gì sất. – Rét Mũi Đỏ trả lời – Ta len ngay vào bên trong cái áo choàng, lách vào dưới mũ trùm đầu, luồn vào trong đôi ủng của hắn nữa. Và thế là ta làm cho hắn lạnh buốt, từ bên trong lạnh ra. Còn hắn thì co dúm người lại, ủ thêm cho kín và tự nhủ: “mình phải cố gắng ngồi im không chút động cựa, may ra có đỡ rét chăng!”. Nhưng chính như thế lại càng tốt cho ta thỏa sức hoành hành ^[3]. Ta đã thỏa sức vui đùa trên cơ thể hắn, mặc cho hắn càng tê cóng đến nỗi cuối cùng người đánh xe phải chở hắn gần như hấp hối về phía thành phố. À, thế còn bác nông dân đi chặt cây của chú, chú đã cư xử với bác ấy như thế nào? Thắng lợi hoàn toàn chứ.

– Hừ, ông anh Rét Mũi Đỏ ơi! Đúng là một trò đùa tai ác mà ông anh đã dành cho tôi một vố đó. Tại sao ông anh lại không nói cho tôi hiểu ngay từ đầu cái khó khăn của việc ấy? Tôi cứ tưởng rằng chính tôi sẽ làm cho bác nông dân phải tê cóng, vậy mà té ra tôi lại bị bác nông dân ấy dần cho một trận nhừ xương.

Rồi Rét Mũi Xanh kể tiếp:

– Này nhá! Như anh thấy đó, bác nông dân đi chặt cây. Trên đường đi, tôi bắt đầu châm vào bác ta nhưng bác ta có vẻ không thèm để ý tới mà lại còn rủa tôi: “À, cái rét cút đu! Ồ, cái rét xéo đi!”. Tôi nổi giận và tôi càng lăn xả vào để châm, để cào cấu mạnh hơn. Nhưng cái trò ấy cũng không kéo dài. Bác ta đã đến chỗ làm việc, dừng xe quệt ^[4], cầm ngay lấy rìu và bổ mạnh vào gốc cây. Tôi tưởng mình có thể tóm được bác ta, liền chui ngay vào chiếc áo choàng rách mà cào cắn. Nhưng bác ta vẫn vung rìu lên mà chặt mạnh đến nỗi những vụn gỗ bắn tứ tung khắp nơi và mồ hôi thì vã ra trên trán. Rõ ràng là bất lợi cho tôi rồi và tôi không thể nấp trong cái áo choàng được nữa. Cuối cùng thì cơ thế bác ta bốc ra hơi nóng ngùn ngụt khiến tôi vội tránh xa. “Làm thế nào bây giờ?” – tôi nghĩ như thế, còn bác nông dân thì cứ lao động mãi và đáng lẽ rét run người thì bác ta lại nóng lên. Đột nhiên, bác ta cởi bỏ áo ngoài. Thấy thế, tôi mừng quá: “Hãy đợi đó, chính lúc này đây. – tôi khẽ nhủ – Ta sẽ cho ngươi biết ta là ai!”. Cái áo khoác của bác ta ẩm ướt, tôi nhảy ngay vào và làm cho đông lạnh đến mức cái áo cứng lại như một đống đá. “Hãy mặc thử một chút đi nào!”. Khi bác nông dân xong công việc, bác ta lại tiến lại cái khoác. Tôi sướng run lên: “A ha! Phen này thì ngươi phải bị tê cóng nhé!”. Bác nông dân nhìn chiếc áo khoác rồi lại nguyền rủa tôi. Thế rồi bác ta chọn luôn một chiếc gậy và thẳng tay nện đồm độp xuống chiếc áo khoắc. Vừa nện, vừa luôn miệng nguyền rủa: “Cái rét xéo đi! Cái rét cút đi!”. Đáng lẽ phải sớm kiếm nẻo thoát ra cho nhanh thì tôi lại bị mắc kẹt trong cái áo khoác lùng nhùng vá chằng vá đụp ^[5] ấy. Mà bác ta thì lại cứ thẳng tay nện gậy liên hồi. Cuối cùng, tôi đã tưởng là mình đến tan xương nát thịt mất và phải vất vả lắm tôi mới thoát ra được. Cho đến bây giờ hai mạng sườn tôi đang đau nhừ đây, có lẽ  gãy xương chứ chẳng chơi.

Nghe xong câu chuyện lí thú ấy, Rét Mũi Đỏ chỉ cười an ủi em:

– Những chuyện như thế không thể bày dạy cho chú được. Một lần khác, chú sẽ có thêm kinh nghiệm hơn.

Câu chuyện Anh em thần Rét – Theo Lev Tolstoy
Nguồn: Kể chuyện lớp 4, trang 103, NXB Giáo dục – 1989
– TheGioiCoTich.Vn –

Chú thích trong câu chuyện

1. Quý tộc: người thuộc bậc giàu sang, có nhiều quyền thế trong xã hội cũ.
2. Trẻ người non dạ: (dạ: lòng, bụng dạ, sự hiểu biết) ý nói tuổi còn ít, hiểu biết còn non kém.
3. Hoành hành: thả sức làm tình làm tội, không có gì cản trở.
4. Xe quệt: một loại xe không có bánh, chỉ có những khúc gỗ cong lướt trên mặt đất. Trong Nam có nơi gọi là cái cộ.
5. Vá chằng vá đụp: có nhiều miếng vải vá đè lên nhau.

Thử thách dành cho các bạn nhỏ

1. Hai thần Rét dạo chơi ở đâu và họ đã bàn bạc phân công cho nhau ra sao?
2. Rét Mũi Đỏ đã làm cho vị quý tộc bị tê cóng như thế nào? Vì sao vị quý tộc lại dễ bị hạ đến thế?
3. Con hãy kể lại câu chuyện Rét Mũi Xanh bị bác nông dân dần cho một trận nhừ xương.
4. Truyện nêu cho chúng ta bài học gì?

Ý nghĩa câu chuyện anh em thần Rét

Anh em thần Rét là câu chuyện đề cao sức mạnh của người lao động. Với họ, thiên nhiên dù có dữ dội đến đâu cũng không thể dễ dàng quật ngã được, bởi lẽ có lao động là có sức khỏe. Trái lại, đối với những người ít vận động, họ có thể bị thiên nhiên đánh quỵ một cách nhanh chóng.

Truyện còn có ý chia sẻ một kinh nghiệm thực tế trong cuộc sống, đó là khi trời rét nếu năng vận động cơ thể thì sức chống chọi với thời tiết giá rét của chúng ta sẽ tăng lên rất nhiều.

Ngoài ra, qua câu chuyện anh em thần Rét, nhà văn Lev Tolstoy còn có ý nhắc nhở chúng ta hãy biết vui đùa đúng lúc, không nên tùy tiện đánh giá người khác qua dáng vẻ bề ngoài mà phải nhận lấy sai lầm không đáng có.

Truyện cũng cho chúng ta thấy để có kỹ năng xử lý mọi việc một cách dễ dàng, thuận lợi, cần phải trải qua những bài học kinh nghiệm thực tế từ cuộc sống.

Kho tàng truyện cổ tích dành cho các bé

Ngoài câu chuyện Anh em thần Rét kể trên, Thế giới cổ tích còn sưu tầm và chọn lọc rất nhiều những câu chuyện cổ tích thú vị, hấp dẫn khác. Các bạn nhỏ sẽ được bước chân vào thế giới của các bà tiên quyền năng, các nàng công chúa xinh đẹp hay các chàng hoàng tử dũng cảm,… Và đằng sau mỗi câu chuyện ấy đều là những bài học bổ ích về đạo đức và cuộc sống.

Đừng quên khám phá kho tàng truyện cổ tích hay nhất của Việt Nam và thế giới tại TheGioiCoTich.Vn.