Truyên cổ tích “Ba lưỡi rìu”
“Ba lưỡi rìu” là truyện cổ tích của Litva, ngợi ca những con người lao động nghèo khổ, thật thà đồng thời chế giễu những kẻ giàu có mà gian tham quá mức.
1. Chàng tiều phu trung thực
Ngày xưa có một chàng tiều phu [1] nghèo, gia tài của anh chỉ có một chiếc rìu [2] sắt. Hàng ngày, anh vác rìu vào rừng chặt củi rồi đem xuống chợ bán lấy tiền, kiếm sống qua ngày.
Một hôm, chàng tiều phu đang đốn củi gần bờ sông, lưỡi rìu bị lỏng cán, bất chợt văng ra, rơi xuống dòng sông chảy xiết. Chàng tiều phu vội cởi áo, lặn xuống sông để tìm. Nhưng tìm hoài không thấy, anh tuyệt vọng lên bờ than thở:
– Trời ơi! Không có rìu làm sao mà đốn củi được! Từ giờ mình biết phải làm sao đây!
Bỗng đâu có tiếng động trong lùm cây bên bờ, một cụ già râu tóc bạc phơ với đôi mắt hiền từ xuất hiện. Cụ già hỏi chàng tiều phu:
– Có việc gì mà già nghe anh than khóc khổ sở thế!
Chàng tiều phu buồn rầu nhìn cụ già, rồi trả lời:
– Thưa cụ, làm sao mà không buồn được ạ! Gia cảnh nhà con rất nghèo. Cả gia tài chỉ có mỗi chiếc rìu là công cụ dùng để kiếm sống. Chẳng may lúc nãy đốn củi, con làm văng lưỡi rìu xuống dòng sông, lặn tìm mãi không thấy. Từ nay con không biết lấy gì để chặt củi đem bán kiếm tiền nuôi bố mẹ nữa.
Nói rồi anh lại thở dài nhìn dòng nước đang chảy xiết. Tiếng thở của anh như khiến cho cảnh vật xung quanh đều thấy buồn, cỏ cây cũng như mủi lòng.
Nghe anh dãi bày xong, cụ già liền nói:
– Ta tưởng có chuyện gì lớn. Đừng buồn nữa! Ta sẽ giúp con tìm lại lưỡi rìu.
– Nhưng nó rơi xuống lòng sông chảy xiết dưới kia, con đã lặn xuống nhiều lần rồi mà không thể nào mò được.
– Con yên tâm, mọi việc đều có cách giải quyết.
Nói rồi cụ già cởi áo ra. Chàng tiều phu thấy dòng nước chảy xiết, chưa kịp ngăn cụ già lại thì cụ đã nhảy ùm xuống nước, khiến chàng thất kinh.
Chàng toan nhảy theo để đưa cụ lên vì sợ cụ gặp phải nguy hiểm. Mới chỉ kịp suy nghĩ thì cụ già đã nổi lên, trên tay cầm một lưỡi rìu bằng bạc sáng lóa và hỏi:
– Đây có phải lưỡi rìu con đánh rơi lúc nãy không?
Chàng tiều phu hết sức ngạc nhiên về khả năng của cụ già. Nhưng nhận thấy đấy không phải lưỡi rìu của mình, chàng đáp:
– Thưa cụ, không phải cái này ạ!
Cụ già lại lặn xuống dòng nước chảy xiết. Một lúc sau, cụ lại ngoi lên. Lần này, trong tay cầm một lưỡi rìu bằng vàng sáng lấp lánh. Cụ hỏi:
– Thế cái này có phải không?
Anh chàng tiều phu nhìn ông lão, lắc đầu trả lời:
– Dạ, cái này cũng không phải cụ ạ. Lưỡi rìu của con màu đen cơ.
Lần thứ ba, cụ già lại ngoi lên với một lưỡi rìu bằng sắt. Cụ chưa kịp hỏi thì chàng tiều phu đã reo lê:
– Đúng cái này rồi cụ ạ! Đây là lưỡi rìu khi nãy con chẳng may làm rơi xuống nước.
Cụ già lên bờ đưa cho chàng tiều phu lưỡi rìu sắt. Chàng tiều phu vui sướng đón lấy lưỡi rìu của mình, luôn miệng cảm ơn cụ già.
Cụ già nhìn anh cười một cách hiền hậu. Trong phút chốc, cụ đã hiện nguyên hình là một ông Bụt râu tóc bạc phơ rồi nói:
– Con đúng là một người thật thà, trung thực. Con không bị lòng tham làm mờ đôi mắt. Nay ta tặng thêm con hai lười rìu bằng vàng và bạc này, con hãy mau nhận lấy chúng.
Anh chàng tiều phu cúi đầu cảm tạ, hai tay đỡ lấy hai lưỡi rìu cẩn thận.
Ông Bụt vuốt râu cười rồi biến mất, còn anh tiều phu sung sướng đem theo cả ba lưỡi rìu về nhà.
2. Lão nhà giàu và câu chuyện ba lưỡi rìu
Nghe tin anh chàng tiều phu gặp được may mắn như thế, một lão nhà giàu lân la sang hỏi dò đầu đuôi câu chuyện. Chàng tiều phu thật thà kể lại cho anh lão ta hết. Vốn tính tham lam, hôm sau lão nhà giàu cũng đem theo một chiếc rìu sắt, nhưng lưỡi chỉ gắn hờ vào cán.
Ra đến bờ sông, lão mới giơ cái rìu lên, chưa kịp bổ được nhát nào, lưỡi rìu đã rơi tõm xuống dưới nước.
Lão giả ngồi kêu khóc om sòm, cụ già hiền từ hôm trước cũng hiện lên mà mò giúp lưỡi rìu.
Lần đầu tiên, cụ cầm đúng lưỡi rìu bằng sắt của gã nhà giàu và hỏi:
– Đây có phải lưỡi rìu của anh không?
– Không phải cụ ạ! Cái của tôi nhìn đẹp hơn nhiều!
Cụ già lại lặn xuống lần nữa, lát sau, cụ ngoi lên với một lưỡi rìu bằng bạc.
– Thế cái này có phải không?
– Ồ không, cái của tôi nó còn đẹp và sáng hơn thế nữa!
Cụ già lặn xuống nước lần thứ ba. Lần này là một lưỡi rìu bằng vàng, lấp lánh ánh sáng chói lóa.
– Còn cái này thì sao? Nó có phải là của anh không?
Trông thấy lưỡi rìu bằng vàng, gã nhà giàu vui sướng hoa hết cả mắt, nhanh nhảu nói:
– Đúng nó rồi cụ ạ! Tôi không thể nào nhầm được! Cụ mang giúp tôi lên với!
Nhưng khi định đưa chiếc rìu bằng vàng cho gã, cụ hỏi lại lần nữa:
– Anh có chắc lưỡi rìu này là của mình không? Vì khi nãy lặn dưới kia, tôi còn trông thấy một chiếc rìu bằng kim cương [3] nữa.
Gã nhà giàu kêu lên thảng thốt:
– Trời ơi! Đấy mới là lưỡi rìu của tôi! Lúc nãy tôi bị hoa mắt nên nhìn nhầm! Cụ xuống mò giúp tôi với ạ!
Cụ già khẽ cười, cầm theo chiếc rìu vàng và lặn xuống nước. Lão nhà giàu hí hưởng ngồi trên bờ đợi, trong đầu không ngừng mơ tưởng về mọi thứ trong tay sau khi bán lưỡi rìu kim cương đi.
Nhưng lão cứ ngồi chờ mãi, chờ mãi vẫn không thấy cụ già ngoi lên.
Câu chuyện “Ba lưỡi rìu”
Lược dịch truyện cổ Litva
Chú giải trong câu chuyện “Ba lưỡi rìu”
- Tiều phu: người làm nghề đốn củi trên rừng.
- Rìu: dụng cụ dùng để đẽo, chặt, có cán cầm và một lưỡi sắc hình thang tra thẳng góc vào cán.
- Kim cương: loại đá quý, trong suốt và không có màu, rất cứng, thường dùng để cắt kính và làm đồ trang sức cho những gia đình có điều kiện.
Kể chuyện cổ tích trên kênh YouTube
Mời các bạn lắng nghe câu chuyện cổ tích “Ba lưỡi rìu” cùng Thế giới cổ tích.
Đừng quên Đăng ký và Chia sẻ kênh YouTube của Thế giới cổ tích, để đón xem những câu chuyện dân gian hấp dẫn với những bài học vô cùng ý nghĩa.
